Phương pháp kiểm tra độ dày lớp sơn tàu biển 

Việc kiểm tra độ dày màng sơn tàu biển từ lâu đã là yếu tố quyết định chất lượng và tuổi thọ của kết cấu tàu vận hành trên môi trường biển khắc nghiệt. Tại công ty MVTEK – nhà cung cấp thiết bị đo độ dày lớp phủ uy tín, chúng tôi thấy rõ rằng chỉ khi tuân thủ chuẩn quốc tế và thực hiện đo đúng quy trình thì lớp sơn chống ăn mòn mới phát huy hiệu quả tối đa, bảo vệ tàu khỏi hà, rỉ sét và chi phí sửa chữa cao. Bài viết dưới đây sẽ phân tích kỹ lưỡng lý do cần kiểm tra, các tiêu chuẩn hiện hành và hai nhóm phương pháp đo độ dày lớp sơn tĩnh điện đang được ứng dụng phổ biến trong ngành hàng hải.

Tại sao phải kiểm tra độ dày màng sơn tàu biển?

Khi một con tàu xuất phát từ xưởng đóng hoặc sau khi đại tu được sơn lớp phủ bảo vệ, yếu tố then chốt ảnh hưởng đến tuổi thọ lớp phủ không chỉ là loại sơn hay biện pháp chống ăn mòn được áp dụng, mà còn chính là “độ dày” của mỗi lớp sơn. Nếu lớp sơn lót hay sơn phủ không đạt độ dày theo cam kết kỹ thuật hoặc tiêu chuẩn quốc tế như ISO 2808:2007 hay SSPC‑PA2:2004, thì vùng tiếp xúc giữa thân tàu và nước biển sẽ dễ bị phá hoại, dẫn đến hà bám, hoen gỉ và ăn mòn nhanh chóng. (Theo dữ liệu từ chuyên trang thiết bị đo nói về ngành hàng hải)

Việc kiểm tra độ dày màng sơn giúp nhà vận hành tàu, chủ tàu và đội kỹ thuật xác định rõ lớp sơn hiện trạng có đáp ứng yêu cầu bảo vệ hay không, từ đó tránh được các hậu quả như giảm hiệu suất vận hành, tăng chi phí bảo dưỡng và rút ngắn tuổi thọ kết cấu.
Ở môi trường biển, muối, khí ẩm, tia cực tím và dao động cơ học đều tác động liên tục lên lớp sơn. Vì vậy, chỉ số độ dày đúng tiêu chuẩn bằng thiết bị đo độ dày lớp phủ là tiền đề để lớp sơn phát huy chức năng bảo vệ theo thiết kế.

Kiểm tra độ dày màng sơn tàu biển

Tiêu chuẩn độ dày lớp sơn tàu biển

Các tiêu chuẩn quốc tế và yêu cầu kỹ thuật

Để đảm bảo lớp sơn trên tàu biển đáp ứng yêu cầu lâu dài, ngành kỹ thuật sơn và lớp phủ thường sử dụng các tiêu chuẩn quốc tế hoặc quốc gia như SSPC‑PA2:2004 (quy định kiểu đo và hiệu chuẩn) và ISO 8501‑3:2001 (quy định về chuẩn bị bề mặt thép trước khi sơn)
Ngoài ra, tiêu chuẩn quốc gia như TCVN 9760:2013 cũng được tham chiếu khi đánh giá chất lượng lớp sơn cho kết cấu thép trong môi trường biển. 

Về yêu cầu độ dày cụ thể:

Lớp sơn lót: thường yêu cầu đạt khoảng 60 µm ± 5 µm (1 µm = 0,001 mm).

Lớp sơn phủ màu (Epoxy, chống ăn mòn): cần đạt khoảng 50 µm đến 60 µm mỗi lớp.

Những con số này chỉ mang tính tham khảo và có thể thay đổi theo yêu cầu nhà sản xuất hoặc điều kiện sử dụng tàu (ví dụ tàu vận tải biển khắc nghiệt hơn, thời gian hoạt động dài hơn, hoặc vùng biển ô nhiễm cao).
Việc tuân thủ đúng tiêu chuẩn không chỉ giúp đánh giá ban đầu mà còn thuận lợi cho công tác bảo trì, sửa chữa và kiểm định kỳ khi tàu đang hoạt động.

Máy đo độ dày lớp phủ Defelsko PosiTector 6000 FN1 (từ tính và không từ tính, 0-1500µm)

Lý do tiêu chuẩn này quan trọng đối với tàu biển

Trên một con tàu, lớp sơn ngoài vai trò tạo mỹ quan còn là lớp bảo vệ kết cấu thép khỏi ảnh hưởng của môi trường nước mặn, các vi sinh vật bám dính (hà, rong), ăn mòn điện hóa… Nếu lớp sơn không đạt độ dày yêu cầu hoặc lớp sơn lót/ phủ bị quá mỏng sẽ dẫn đến việc lớp sơn bị phá hoại sớm, lớp nền thép lộ ra sẽ bị tác động mạnh hơn.
Trong trường hợp tàu phải nằm ngoài khơi lâu hoặc hoạt động trong vùng biển nhiệt đới, lượng bám dính sinh học và độ phòng ăn mòn sẽ cao hơn - từ đó đặt ra yêu cầu độ dày lớp sơn càng phải đảm bảo. Khi lớp sơn đạt đúng hoặc vượt so với tiêu chuẩn, kết cấu tàu có khả năng vận hành an toàn hơn, chi phí bảo dưỡng thấp hơn và tuổi thọ lớn hơn.

Các phương pháp xác định độ dày màng sơn trên tàu biển

Việc đo độ dày màng sơn cho tàu biển có thể được thực hiện theo nhiều cách khác nhau, bao gồm phương pháp thủ công khi lớp sơn còn ướt và phương pháp không phá hủy khi lớp sơn đã khô.

Phương pháp đo lớp sơn ướt

Khi lớp sơn vừa được thi công và vẫn còn trong trạng thái ướt, việc xác định nhanh độ dày giúp kiểm soát công tác sơn ngay tại hiện trường. Một trong những dụng cụ phổ biến là thước răng lược (comb gauge) có các răng với vạch chia khoảng từ thấp đến cao. Dụng cụ này thường bằng nhựa hoặc kim loại và cắm vào lớp sơn mới để đánh dấu răng nào dính vào sơn là đọc được độ dày. 

Phương pháp đo kỹ thuật số theo ASTM D8271 với thiết bị như PosiTector SPG TS

Phương pháp này mang lại lợi ích là nhanh, chi phí thấp, không cần thiết bị điện tử. Tuy nhiên, nhược điểm là độ chính xác thấp hơn so với máy đo chuyên dụng và chỉ phù hợp với bước kiểm tra sơ bộ - không thay thế kiểm tra chất lượng cuối cùng khi lớp sơn đã khô.

Phương pháp đo lớp sơn khô bằng thiết bị không phá hủy

Khi lớp sơn đã khô và tàu chuẩn bị đi vào vận hành hoặc sau quá trình sơn hoàn thiện, việc đo chính xác độ dày lớp sơn mà không cần phá hủy lớp phủ là vô cùng quan trọng. Hiện nay, dụng cụ phổ biến là máy đo độ dày lớp phủ (coating thickness gauge) sử dụng nguyên lý đo độ dày lớp sơn từ tính hoặc dòng điện xoáy (eddy current) để đo trên nền kim loại. 

 Ví dụ, thiết bị như Fischer Model DUALSCOPE MP0 có khả năng tự nhận diện vật liệu nền (kim loại từ tính hoặc không từ tính) và đo bằng cả hai phương pháp cảm ứng từ và eddy current. 

Quy trình đo thường như sau: chia bề mặt thân tàu thành nhiều khu vực, chọn mẫu đo ở mỗi khu vực, đo nhiều điểm rồi tính giá trị trung bình để đánh giá toàn bộ khu vực. Nếu phát hiện lớp sơn quá dày hoặc quá mỏng so với tiêu chuẩn, cần thực hiện điều chỉnh: nếu quá dày có thể làm mòn bớt bằng chà nhám và đo bằng thiết bị đo độ nhám ; nếu quá mỏng thì thực hiện sơn lại – như đề xuất trong bài tham khảo.

 Việc sử dụng máy đo không phá hủy giúp chủ tàu và công ty sơn kiểm soát được chất lượng lớp sơn một cách chính xác, tránh rủi ro khi tàu đã hoạt động và khó can thiệp sửa chữa.

Địa chỉ mua máy đo độ dày lớp sơn uy tín:

Việc kiểm tra độ dày màng sơn tàu biển không chỉ là bước cuối cùng trong quá trình đóng hay sửa chữa tàu, mà thực chất là yếu tố sống còn để bảo vệ kết cấu khỏi môi trường khắc nghiệt, kéo dài tuổi thọ và tối ưu chi phí vận hành. Với kinh nghiệm hơn 13 năm trong lĩnh vực cung cấp thiết bị đo lường cho ngành hàng hải, công ty MVTEK khuyến nghị chủ tàu và đơn vị thi công luôn tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế, áp dụng cả đo lớp sơn ướt và đo lớp sơn khô bằng máy đo chuyên dụng để đảm bảo kiểm soát chất lượng từ đầu đến cuối. Hãy lựa chọn thiết bị đo chính hãng, hiệu chuẩn định kỳ và phân vùng đo rõ ràng để mỗi mét vuông thân tàu đều được kiểm soát tốt nhất trước khi ra khơi. Việc đầu tư cho kiểm tra lớp sơn hôm nay sẽ tiết kiệm hàng chục lần chi phí bảo trì và thay thế trong tương lai.

Nếu bạn đang tìm kiếm một thiết bị đo độ dày lớp phủ đáng tin cậy, hãy tham khảo các sản phẩm tại MVTEK để nhận được sự tư vấn chi tiết và lựa chọn tốt nhất.

Bạn có thể ghé thăm website mvtek.vn – thuộc Công ty Cổ phần Công nghệ Mai Vũ, một trong những nhà phân phối uy tín trong lĩnh vực thiết bị công nghệ, đặc biệt là thiết bị đo lớp sơn trên nền thép, thiết bị đo trên nền không từ tính nhôm, máy đo độ dày lớp sơn chống cháy,... Với phương châm: sản phẩm chính hãng đa dạng – giá cả cạnh tranh – ưu đãi liên tục – dịch vụ khách hàng tận tâm và giao hàng miễn phí tại Hà Nội, TP.HCM, MVTEK cam kết mang đến cho khách hàng trải nghiệm mua sắm tuyệt vời và chu đáo.