Kiểm soát chất lượng lớp phủ trên nền bê tông

Đảm bảo độ bền lớp sơn – bảo vệ nền bê tông hiệu quả

Việc kiểm soát chất lượng độ dày của lớp phủ  trên nền bê tông ngày càng trở nên quan trọng trong xây dựng và bảo trì công trình. Khi lớp sơn trên nền bê­tông không được thi công đúng quy trình hoặc thiếu giám sát chặt chẽ, nguy cơ hư hỏng sớm sẽ tăng lên — và kéo theo chi phí sửa chữa, phục hồi cao hơn rất nhiều. Bài viết này sẽ trình bày chi tiết các bước kiểm soát chất lượng cần thiết khi thi công lớp phủ trên nền bê tông, từ chuẩn bị bề mặt, điều kiện môi trường, đo chiều dày lớp phủ tới kiểm tra độ bám dính, đồng thời giới thiệu các thiết bị đo lường tiêu biểu mà MVTEK cung cấp để hỗ trợ công tác QC.

Kiểm soát chất lượng độ dày của lớp phủ  trên nền bê tông ngày càng trở nên quan trọngChuẩn bị bề mặt và hồ sơ bề mặt

Thiết lập yêu cầu về độ nhám - hồ sơ bề mặt

Bước đầu tiên và cũng là nền tảng của một chương trình QC lớp phủ trên bê tông chính là đảm bảo rằng bề mặt bê tông đã được chuẩn bị đáp ứng điều kiện thi công - bao gồm cường độ bê tông đảm bảo, không bị nhiễm bẩn (bụi, dầu mỡ) và độ ẩm phù hợp để sơn bằng thiết bị đo độ dày lớp phủ . Sau khi các điều kiện này được xác nhận, việc tập trung vào hồ sơ bề mặt của nền bê tông trở nên then chốt.

Vấn đề đặt ra là: liệu kết cấu bề mặt bê tông có đủ “ăn” lớp sơn, giúp lớp phủ bám dính tốt và duy trì được tuổi thọ dài hay không. Tiêu chuẩn ASTM D7682 đã quy định hai phương pháp: Phương pháp A (so sánh trực quan) và Phương pháp B (đo lường định lượng) để xác định hồ sơ bề mặt bê tông. 

Một phương pháp rất hữu ích là sử dụng bột trét hai thành phần đóng rắn nhanh (rapid cure, two‑part putty) để ép lên bề mặt bê tông và sau khi đóng rắn bóc ra, thu được một khuôn âm bản (relief mold) mô phỏng hình học bề mặt. Khuôn này có thể:

- Được so sánh trực quan với bộ mẫu CSP (Concrete Surface Profile) của International Concrete Repair Institute (ICRI), hoặc

- Được đo bằng panme chuyên dụng tại nhiều điểm trên khuôn theo đúng quy định tiêu chuẩn.

Máy đo độ dày lớp phủ Defelsko PosiTector 6000 FN1 (từ tính và không từ tính, 0-1500µm)

Việc lưu trữ bản ghi hồ sơ bề mặt dạng này rất hữu ích nhằm tạo nên một hồ sơ vĩnh viễn để tham chiếu sau này — khi đánh giá chất lượng lớp phủ hoặc khi có sự cố.

Khi bề mặt bê tông có độ nhám và hồ sơ bề mặt phù hợp với hệ sơn sẽ áp dụng, sẽ đảm bảo rằng lớp phủ có “khả năng ăn bám” tốt hơn và giảm nguy cơ bong tróc, phồng rộp hoặc tách lớp. Ngược lại, nếu bề mặt quá trơn, hoặc hồ sơ không đạt yêu cầu, dù lớp sơn tốt thì tuổi thọ cũng bị giảm đáng kể.

Khi bề mặt bê tông có độ nhám và hồ sơ bề mặt phù hợp với hệ sơn sẽ áp dụng, sẽ đảm bảo rằng lớp phủ có khả năng bám

Điều kiện môi trường thi công lớp phủ

Giám sát vi khí hậu – nhiệt độ, độ ẩm, điểm sương

Kiểm soát điều kiện môi trường tại thời điểm chuẩn bị bề mặt và thi công là bước không thể thiếu trong chương trình QC nhằm giảm thiểu việc thi công lại (rework) và ngăn ngừa hư hỏng sớm của lớp sơn bảo vệ. Nhiều tiêu chuẩn quốc tế và các nhà sản xuất sơn đều khuyến nghị rằng việc ghi lại và lưu trữ dữ liệu về điều kiện môi trường là hết sức quan trọng. 

Các thông số cần giám sát bao gồm: nhiệt độ không khí, nhiệt độ bề mặt, độ ẩm tương đối, điểm sương (dew point) và tốc độ gió (nếu thi công ngoài trời). Một máy đo độ dày sơn mạ cầm tay như PosiTector DPM giúp nhà thầu sơn, tư vấn giám sát và chủ đầu tư đo và ghi nhận chính xác các điều kiện này, góp phần khẳng định rằng các điều kiện thi công trong suốt quá trình là phù hợp.

Việc thi công lớp phủ trên bê tông trong điều kiện nhiệt độ quá thấp, độ ẩm cao hoặc khi bề mặt lạnh hơn rất gần so với điểm sương sẽ làm tăng nguy cơ ngưng kết hơi nước trên bề mặt, ảnh hưởng tới quá trình đóng rắn và bám dính của lớp phủ. Do đó, kiểm soát rõ ràng các thông số môi trường trước, trong và sau thi công là bước then chốt để đảm bảo hiệu năng lâu dài của lớp phủ và nền bê tông.

Ngoài ra, việc lưu trữ hồ sơ đo đạc – bao gồm ngày giờ, vị trí, thiết bị sử dụng và kết quả – sẽ tăng độ tin cậy của chương trình kiểm soát chất lượng và cũng là chứng cứ quan trọng khi nghiệm thu công trình.

Kiểm soát điều kiện môi trường tại thời điểm chuẩn bị bề mặt và thi công là bước không thể thiếu trong chương trình QC 

Chiều dày lớp phủ & độ bám dính

Đo chiều dày lớp phủ không phá hủy

Một trong những mục tiêu quan trọng của kiểm soát chất lượng lớp phủ trên nền bê tông là đo chiều dày lớp phủ để vừa kiểm soát chi phí sơn, vừa đảm bảo đủ độ che phủ bảo vệ theo yêu cầu. Trước đây thường phải dùng phương pháp phá hủy, điều này gây mất lớp phủ và phải sửa lại. Tuy nhiên, tiêu chuẩn ASTM D6132 đã mô tả phương pháp đo lớp sơn phủ sử dụng máy đo siêu âm.

Ví dụ, thiết bị PosiTector 200 được thiết kế để đo chiều dày lớp phủ trên nền bê tông dựa trên nguyên lý đo độ dày lớp phủ  đầu dò phát xung siêu âm vào lớp phủ kèm chất tiếp âm (couplant). Phương pháp này cũng được áp dụng trong phạm vi tiêu chuẩn SSPC‑PA 9.

Việc đo chiều dày lớp phủ thường được chia thành các vùng đo (spot measurement area) và tính giá trị trung bình từ một số lượng điểm đo tối thiểu theo phương pháp chuẩn. Kết quả đo tốt giúp nhà thầu đảm bảo rằng lớp phủ sẽ cung cấp khả năng bảo vệ như thiết kế, không thừa chi phí, không quá mỏng gây giảm hiệu năng hoặc quá dày gây lãng phí vật liệu và thời gian.

Kiểm soát chất lượng lớp phủ trên nền bê tông là đo chiều dày lớp phủ để vừa kiểm soát chi phí sơn, vừa đảm bảo đủ độ che phủ

Kiểm tra độ bám dính lớp phủ với nền bê tông

Sau khi lớp phủ đã được thi công đáp ứng độ dày yêu cầu, bước tiếp theo không thể bỏ qua là đánh giá cường độ bám dính (adhesion strength) giữa lớp phủ và nền bê tông. Tiêu chuẩn ASTM D7234 – “Standard Test Method for Pull‑Off Adhesion Strength of Coatings on Concrete Using Portable Pull‑Off Adhesion Testers” – mô tả phương pháp thử kiểu kéo bật (pull‑off) trên bê tông.

Báo giá sản phẩm: Miếng chuẩn đo độ nhám bề mặt Elcometer E125

Thiết bị như PosiTest AT (Automatic & Manual) đo lực cần thiết để kéo bật một diện tích lớp phủ chuẩn ra khỏi nền bê tông. Kết quả đó là giá trị trực tiếp phản ánh lực bám kéo (tensile adhesion strength). Tuy nhiên, để kết quả thử có ý nghĩa và tin cậy, cần loại bỏ các nguồn sai số như: keo dán dolly bong khỏi lớp sơn, cắt tách xung quanh dolly không đúng kỹ thuật hoặc nền bê tông không đủ cường độ. Thực tế khi thử trên bê tông, áp suất thường vượt quá cường độ kéo trong của chính bê tông – dẫn đến phá hủy dính kết trong khối bê tông (cohesive failure). Đồng hồ áp suất trên thiết bị sẽ chỉ thị áp suất cực đại tại thời điểm mẫu bị kéo bật.

Việc kiểm tra độ bám dính không chỉ giúp đánh giá thành công của thi công lớp phủ mà còn là chỉ số quan trọng trong nghiệm thu và bảo trì — nếu lớp phủ có độ bám kém, nguy cơ bong tróc, rạn nứt sẽ tăng, làm giảm hiệu năng và tuổi thọ.

Địa chỉ mua máy đo độ dày lớp sơn phủ uy tín:

Việc sử dụng bê tông làm vật liệu xây dựng ngày càng phổ biến và rộng rãi kết hợp với các hệ sơn bảo vệ ngày càng đa dạng đã làm tăng nhu cầu thiết lập các biện pháp kiểm soát chất lượng (QC) phù hợp và đồng bộ khi thi công lớp phủ. Như đã trình bày, các bước kiểm soát gồm: chuẩn bị và hồ sơ bề mặt; điều kiện môi trường; chiều dày lớp phủ; và độ bám dính với nền bê tông — đều đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao tuổi thọ cho cả lớp phủ lẫn kết cấu bên dưới, đồng thời giúp đáp ứng đầy đủ yêu cầu về chi phí và hiệu năng của công trình.

Bạn có thể ghé thăm website mvtek.vn – thuộc Công ty Cổ phần Công nghệ Mai Vũ, một trong những nhà phân phối uy tín trong lĩnh vực thiết bị công nghệ, đặc biệt là thiết bị đo trên nền không từ tính nhôm, máy đo độ dày lớp sơn chống cháy,... Với phương châm: sản phẩm chính hãng đa dạng – giá cả cạnh tranh – ưu đãi liên tục – dịch vụ khách hàng tận tâm và giao hàng miễn phí tại Hà Nội, TP.HCM, MVTEK cam kết mang đến cho khách hàng trải nghiệm mua sắm tuyệt vời và chu đáo.