Loại dung dịch hiệu chuẩn pH nào là tốt nhất cho bút đo pH
Việc sử dụng dung dịch hiệu chuẩn pH chính xác là điều không thể thiếu khi đo pH, vì nó quyết định trực tiếp độ tin cậy và tính chính xác của mọi kết quả đo. Đo pH là thao tác phổ biến trong phòng thí nghiệm, sản xuất thực phẩm, xử lý nước, nuôi trồng thủy sản, hoặc kiểm soát chất lượng công nghiệp, và mỗi ngành đều đòi hỏi mức độ sai số rất nhỏ. Chính vì vậy chọn loại dung dịch đệm (buffer solution) phù hợp, ổn định và có độ chính xác cao là bước đầu tiên quan trọng để máy đo pH luôn cho dữ liệu có giá trị, tránh sai lệch nghiêm trọng do điện cực bị hao mòn hoặc sai lệch khi điều kiện môi trường thay đổi.
Tại sao hiệu chuẩn thường xuyên với dung dịch chuẩn là điều thiết yếu
Khi mới sử dụng hoặc sau một thời gian lâu không dùng, điện cực của máy đo pH có thể bị ảnh hưởng bởi việc tích tụ chất bẩn, thay đổi thành phần bề mặt, hoặc bị hao mòn hóa học. Mọi điện cực đều dựa vào các thông số cơ bản: offset (giá trị mV ở pH chuẩn, thường là pH 7) và độ dốc (slope), tức là mức thay đổi điện áp khi pH thay đổi một đơn vị, theo phương trình Nernst. Nếu điện cực sai lệch hai thông số này, kết quả đo sẽ bị lệch. Vì vậy, hiệu chuẩn máy đo pH đã biết giúp máy đo điều chỉnh lại offset và slope thực tế, đảm bảo rằng khi đo mẫu thực tế, máy đưa ra con số đúng.
Việc hiệu chuẩn cũng giúp phát hiện sớm các vấn đề như điện cực bị bẩn, đường dẫn mạch điện bị ảnh hưởng hoặc điện cực đã dùng quá lâu, đường hiệu suất giảm. Nếu sau hiệu chuẩn slope quá thấp hoặc offset sai lệch lớn so với thông số chuẩn, đó là dấu hiệu cần thay thiết bị hoặc làm sạch, bảo trì điện cực.

Hiệu chuẩn thường xuyên với dung dịch chuẩn là điều thiết yếu
Các loại dung dịch hiệu chuẩn pH và cách chọn loại phù hợp
Trong thực tế có ba loại dung dịch hiệu chuẩn phổ biến: loại tiêu chuẩn (standard), loại kỹ thuật (technical), và loại millesimal. Mỗi loại có đặc điểm, độ chính xác khác nhau, phù hợp với nhu cầu dùng và mức độ sai số chấp nhận được.
Các loại dung dịch đệm tiêu chuẩn (Standard pH calibration)
Dung dịch đệm tiêu chuẩn thường được sản xuất theo tiêu chuẩn ISO, có độ chính xác ±0.01 pH ở nhiệt độ tham chiếu 25°C. Các giá trị pH phổ biến là 4.01, 7.01 và 10.01. Những dung dịch này thường được nhuộm màu khác nhau để dễ phân biệt và đựng trong chai có ghi rõ độ pH, chất lượng sản xuất, và chứng chỉ nếu có. Đây là lựa chọn hợp lý trong phần lớn các ứng dụng đo pH hàng ngày, từ đo pH trong nước, trong mẫu thực phẩm, hay trong sản xuất thông thường.
Khi chọn loại tiêu chuẩn, bạn nên ưu tiên loại có chứng chỉ (traceable certificate) như NIST hoặc tương đương để đảm bảo tính chính xác được chứng minh. Nếu nhiệt độ môi trường đo khác 25°C, bạn cần tham khảo biểu đồ hiệu chỉnh nhiệt độ được cung cấp bên trong bao bì để biết giá trị pH thực tế ở nhiệt độ đó, tránh sai lệch do nhiệt độ.

Các loại dung dịch đệm tiêu chuẩn (Standard pH calibration)
Dung dịch hiệu chuẩn kỹ thuật (Technical buffers) và hiệu chuẩn đa điểm
Khi muốn nâng độ chính xác lên một bước, nhất là trong các môi trường đo có độ pH nằm ngoài khoảng trung bình hoặc cần phân tích chính xác, bạn nên dùng dung dịch hiệu chuẩn kỹ thuật. Những dung dịch này thường có nhiều giá trị pH hơn, cung cấp khả năng bracketing hiệu chuẩn hai hoặc ba điểm, có thể chọn điểm thấp, điểm cao và điểm trung gian (ví dụ pH 1.00 và 4.01 nếu mẫu pH rất axít, lại thêm pH 7.01 để xác định offset). Hiệu chuẩn kỹ thuật giúp máy đo điều chỉnh chính xác hơn, giảm sai số nếu mẫu đo nằm xa điểm chuẩn trung bình.
Dung dịch kỹ thuật thường có độ chính xác ±0.01 pH như chuẩn tiêu chuẩn, nhưng có nhiều lựa chọn giá trị hơn, phù hợp hơn khi bạn đo mẫu pH cực thấp (<4) hoặc cực cao (>10), hoặc khi cần dữ liệu ổn định trong mọi điều kiện.
Dung dịch hiệu chuẩn millesimal
Dung dịch đệm millesimal là lựa chọn cao cấp nhất, dành cho những trường hợp đo đòi hỏi độ chính xác rất cao, đến hàng phần nghìn pH (ví dụ 0,001 pH). Độ chính xác của các dung dịch millesimal thường là ±0.002 pH hoặc tốt hơn. Loại này thường được sử dụng trong các phòng thí nghiệm phân tích khoa học, nghiên cứu hóa học, y tế, sản xuất nước uống hoặc xử lý hóa chất tinh khiết.
Nếu thiết bị đo của bạn có khả năng phân giải nhỏ (ví dụ 0,001 pH) thì dùng dung dịch millesimal giúp tận dụng hết khả năng máy, tránh sai số hệ thống. Tuy nhiên, giá thành cao hơn, đòi hỏi bảo quản nghiêm ngặt hơn (tránh ánh sáng, bảo quản nhiệt độ ổn định), và điện cực cũng phải ở trạng thái tốt.

Dung dịch hiệu chuẩn millesimal
Cách bảo quản và sử dụng dung dịch hiệu chuẩn để duy trì độ chính xác
Bảo quản dung dịch hiệu chuẩn đúng cách là yếu tố quyết định dung dịch vẫn giữ được tính ổn định lâu dài. Bạn nên đựng dung dịch trong chai kín, nếu có chai mờ hoặc tối màu sẽ tránh ánh sáng làm biến đổi. Khi sử dụng, không nhúng điện cực trực tiếp vào chai dung dịch nếu đã dùng để đo mẫu, vì dễ gây nhiễm bẩn chai gốc. Tốt nhất nên đổ ra cốc nhỏ sạch (rửa qua bằng nước khử ion), dùng dung dịch từ cốc đó để hiệu chuẩn, sau đó bỏ, không đổ lại vào chai gốc.
Nếu máy đo thường xuyên được sử dụng, hiệu chuẩn mỗi ngày là tốt nhất. Nếu ít dùng, mỗi vài ngày hoặc một lần mỗi tuần nếu công việc cho phép. Khi mở chai, hạn sử dụng ngắn hơn so với khi chưa mở, nên sử dụng nhanh và đậy kín sau mỗi lần dùng. Ngoài ra, kiểm tra slope và offset mỗi lần hiệu chuẩn; nếu sai lệch lớn, hãy thay dung dịch mới hoặc kiểm tra điện cực.

Bút đo pH nước Kedida CT-6020
Việc chọn loại dung dịch hiệu chuẩn pH phù hợp là bước đầu tiên để đảm bảo máy đo pH của bạn luôn cho kết quả chính xác. Nếu bạn làm việc trong môi trường đo pH bình thường, dung dịch đệm tiêu chuẩn với các điểm pH 4.01, 7.01, 10.01 là đủ. Nếu nhu cầu cao hơn — đo mẫu pH rất thấp hoặc cao, đo trong điều kiện khắc nghiệt hoặc cần báo cáo chất lượng — thì nên dùng loại kỹ thuật hoặc millesimal. Bảo quản đúng cách và hiệu chuẩn thường xuyên sẽ giúp thiết bị của bạn bền hơn và kết quả ổn định lâu dài.
Để chọn được thiết bị phù hợp nhất cho nhu cầu của bạn, hãy tham khảo các sản phẩm uy tín từ các thương hiệu như Milwaukee, Kedida, Hanna... Mua hàng chính hãng và được tư vấn chi tiết tại các đơn vị phân phối uy tín như Mvtek.vn
Bạn cũng có thể ghé thăm website mvtek.vn – thuộc Công ty Cổ phần Công nghệ Mai Vũ, một trong những nhà phân phối uy tín trong lĩnh vực thiết bị kiểm định, đặc biệt là thiết bị đo pH để bàn , điện cực đo pH. Với phương châm: sản phẩm chính hãng đa dạng – giá cả cạnh tranh – ưu đãi liên tục – dịch vụ khách hàng tận tâm và giao hàng miễn phí tại Hà Nội, TP.HCM, MVTEK cam kết mang đến cho khách hàng trải nghiệm mua sắm tuyệt vời và chu đáo.